X’te Çok Takılanlar Dikkat Etsin: Sürekli Olumsuz Haber Okumak Üzerinizde Oldukça Kötü Bir Etki Yaratıyor Olabilir! (İyi de Nasıl?)
Oldukça güncel bir makale olan “Doomscrolling evokes existential anxiety and fosters pessimism about human nature? Evidence from Iran and the United States” (“Doomscrolling” varoluşsal kaygıyı uyandırır ve insan doğası hakkında karamsarlığı besler mi? İran ve Amerika Birleşik Devletleri’nden kanıtlar) isimli çalışma ilgi çekici sonuçlara ulaştı.
Amacı olumsuz haberlerin sürekli tüketilmesi olarak tanımlanan “doomscrolling” davranışının, bireylerin varoluşsal kaygı seviyeleri üzerindeki etkisini ve insan doğasına yönelik genel bakış açılarını nasıl şekillendirdiğini incelemek olan bu araştırmayı incelemeye başlayalım.
Öncelikle çalışmanın metodolojisine göz atalım.
Çalışma, İran ve Amerika’daki üniversite öğrencileri üzerine yapılıyor.
Araştırmaya 620’si İran’dan ve 180’i Amerika’dan olmak üzere toplamda 800 üniversite öğrencisi katılıyor.
İranlı katılımcıların çoğunluğu erkeklerden (454 erkek, 165 kadın), Amerika örneklemininse ise çoğunluğu kadınlardan (135 kadın, 43 erkek) oluşuyor.
Bu doğrultuda, “doomscrolling” davranışı (düzenli olarak olumsuz haber tüketmek), varoluşsal kaygı, insan düşmanlığı ve dünyaya adalet inancı gibi değişkenler ele alınıyor.
Peki bulgular neyi işaret ediyor? Sürekli olarak olumsuz haberlere maruz kalmak varoluşsal kaygımızı arttırıyor.
Her iki kültürde de “doomscrolling” olarak tanımlanan olumsuz haberleri düzenli olarak tüketme davranışının varoluşsal kaygı seviyelerini arttırdığı görülüyor.
Başka bir deyişle, olumsuz haberlerin sürekli tüketilmesinin bireylerin hayatın anlamına yönelik kaygılarını arttırdığı görülüyor.
Sürekli olarak olumsuz haberlere maruz kalmanın bireyleri travmatik olaylara maruz bıraktığı ve bunun da stres ve olumsuz duyguların artmasına yol açarak hayatın anlamına dair belirsizlikleri körüklediği yorumu yapılıyor.
Sürekli olumsuz haberlere maruz kalmak insan düşmanlığını da arttırıyor.
Araştırma sonuçlarına bakıldığında, İran örnekleminde bu davranışın insan doğasına yönelik daha karamsar bir bakış açısı olan insan düşmanlığı ile pozitif bir ilişki gösterdiği ancak Amerika örnekleminde ise bu ilişkinin daha zayıf olduğu belirtiliyor.
Araştırmacılar bu farklılığın kültürel farklılıklardan kaynaklandığı yorumunu yapıyor.
Özetle, bu bulgular doomscrolling olarak tanımlanan sürekli olarak olumsuz haberleri tüketme davranışının bireylerin psikolojik sağlıkları ve dünya algıları üzerindeki etkilerini çarpıcı bir biçimde gösteriyor.
Her araştırma makalesinde olduğu gibi bu araştırmanın da bazı kısıtları olabileceğini ve kendi örneklemi kapsamında genele mal etmenin daha doğru olacağını hatırlatarak içeriğimizi noktalayalım.